در حالی که حملات اخیر اسرائیل به خاک ایران، کشور را در وضعیت آماده‌باش قرار داده، نهاد‌های تامین و توزیع کالا‌های اساسی با بسیج توان خود تلاش کردند تا از شکل‌گیری بحران در بازار جلوگیری کنند. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد بازار همچنان آرام است و ذخایر کالا‌های اساسی در وضعیت مطلوبی قرار دارد.

با وجود تنش‌های امنیتی اخیر و افزایش نگرانی‌ها در سطح جامعه اما بازار کالا‌های اساسی کشاورزی در کشور بدون اختلال به فعالیت خود ادامه می‌دهد. بررسی‌های میدانی و تحلیل‌های کارشناسی حاکی از آن است که هم ثبات عرضه و هم اعتماد مردم به ساختار تامین و توزیع، نقش کلیدی در کنترل هیجانات بازار ایفا کرده‌اند.

در حالی‌ که کم‌آبی و تغییرات اقلیمی، کشاورزی ایران را با چالش‌های فزاینده‌ای مواجه کرده، قطعی‌های مکرر برق چاه‌های آب در سال ۱۴۰۳ ضربه‌ شدیدی به امنیت غذایی کشور وارد کرده است؛ خاموشی‌هایی که نه فقط تولید را کاهش داده، بلکه فرسایش منابع زیرزمینی و فرسودگی تجهیزات را تسریع کرده‌اند.

در شرایطی که بحران‌های جهانی، تغییرات اقلیمی و تنش‌های سیاسی سایه خود را بر امنیت غذایی کشورها گسترده‌اند، ایران همچنان با تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای، نبود ستاد واحد و نبود راهبرد منسجم، مسیر دشواری در تامین کالاهای اساسی طی می‌کند. نبود ستاد راهبری امنیت غذایی کشور، اکنون به گره‌ای کور در سیاست‌گذاری‌های کشاورزی و توزیعی تبدیل شده که پیامدهای آن را در سفره مردم به ‌وضوح می‌توان دید.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر دولت الگوی کشت دیم و حمایت از کشاورزان مناطق خشک را جدی نگیرد، نه‌ فقط امنیت غذایی کشور آسیب می‌بیند، بلکه واردات قند و نهاده‌های دامی ادامه‌دار خواهد بود و بحران آب نیز تشدید می‌شود.

با گذشت ماه‌ها از هشدارهای رسمی درباره تخلفات در توزیع روغن، بررسی‌ها نشان می‌دهد فروش اجباری این کالای اساسی همچنان ادامه دارد. گزارش‌های میدانی از عرضه قطره‌چکانی روغن و تحمیل خرید سایر کالاها همراه با آن حکایت دارد؛ رفتاری که نه فقط خلاف مقررات است، بلکه نشانه‌ای از بحران پنهان در زنجیره تامین این محصول استراتژیک به شمار می‌رود.

در حالی‌ که هنوز هیچ مصوبه‌ای برای افزایش قیمت لبنیات صادر نشده، برخی برندهای لبنی در اقدامی پیش‌دستانه، قیمت محصولات خود را تا ۳۰ درصد افزایش داده‌اند. این اتفاق، آن هم در شرایطی که سفره مردم تحت فشارهای معیشتی متعددی قرار دارد، می‌تواند به بحرانی تازه در بازار کالاهای اساسی منجر شود.

بازار روغن ایران در حالی با نوسانات جدی و گلایه‌های فزاینده مصرف‌کنندگان روبه‌روست که ۹۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود. وابستگی ارزی، ضعف زیرساخت‌های تولید داخل و سیاست‌های ناکارآمد حمایتی، این کالای اساسی را به یکی از چالش‌برانگیزترین بخش‌های غذایی کشور بدل کرده است. از سوی دیگر، خرید اجباری کالاهای بی‌ربط همراه با روغن، به نگرانی‌های مصرف‌کنندگان دامن زده است.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: قیمت‌گذاری گندم باید متناسب با واقعیت‌های اقتصادی و افزایش هزینه‌های کشاورزان اصلاح شود؛ در غیر این صورت، تولید افت می‌کند و امنیت غذایی کشور به خطر می‌افتد.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: سامانه نان با وجود همه ضعف‌ها و گلایه‌هایی که درباره آن مطرح است، توانسته حدود دو میلیون تن در مصرف گندم صرفه‌جویی ایجاد کند و باید حفظ شود. البته ایراداتی مثل چندنرخی شدن نان در یک نانوایی یا گران‌فروشی با افزودن چند کنجد، از جمله مشکلاتی است که باید برطرف شود اما حذف این سامانه، تکرار اشتباه کارت سوخت خواهد بود.